TÜİK’in verilerine göre enflasyon yüzde 16 ile 2 yılın en yüksek seviyesine çıktı. Üretici enflasyonu ise yüzde 31’in üzerine çıkmasıyla alarm çanlarını çaldı. Enflasyon verilerini değerlendiren gazeteciler Selçuk Geçer ve Çetin Ünsalan, gidişatla ilgili önemli uyarılarda bulundu…
Zanka TV’de yayınlanan 3Gen programı, ekonominin nabzını tutmaya devam ediyor. Gazeteciler Selçuk Geçer ve Çetin Ünsalan bu hafta, açıklanan enflasyon verileri üzerinden ekonominin geldiği noktaya dair değerlendirmelerde bulundu.
Çetin Ünsalan, “Resmi rakama göre bile dikkat çekilmesi gereken birkaç husus var. Üretici enflasyonu eş zamanlı yüzde 31.5’i aştı. Yuvarlayayım yüzde 31. 2018’den beri ilk kez 15 puanlık bir farka ulaştı, üretici ve tüketici arasındaki makas. Yetmedi, aylık bazda yuvarlayacağım yine detaylara takılmamak için, tüketici ile üretici arasında TÜİK rakamlarına göre bile 1’e 4 var. Bu meseleyi sadece enflasyon olmaktan çıkarıyor” diyerek konunun daha derin olduğu mesajını verdi.
“BUNUN PEK ÇOK ALANDA ETKİLERİNİ GÖRECEĞİZ”
Selçuk Geçer ise üretici enflasyonuna dikkat çekerek şunları söyledi:
“Benim için enflasyon, üretici enflasyonu. Öncü gösterge olarak baktığım için. Yüzde 30’un üzerine ilk defa çıktı bu ay. Artık işin bittiği nokta diye düşünüyorum, aradaki 15 puanlık fark öyle ya da böyle tüketici enflasyonuna yansıyacak. Otomatik olarak yüzde 20’lerin üzerinde bir enflasyonu konuşuyor olacağız önümüzdeki aylarda.
Bu kurdan kaynaklı bir yükseliş mi? Ben öyle görmüyorum. Bu maliyetler zaten vardı, ekstra bir daha zam yapıldı o yüzden de üretici fiyatları daha da yukarıya çekilmiş oldu, girdi maliyetleri yükseldi. Keza kur yükselmeden önce de girdi maliyetleri hem tarım sektöründe hem de diğer sektörlerde yükselmeye başlamıştı zaten. Yüzde 28’in altına inmiyordu üretici enflasyonu, yüzde 31 çok yüksek bir rakam ama. Yani 2000 öncesine dönmüş gibiyiz neredeyse. Bu işle baş etmek de çok mümkün değil.
Bunun pek çok alanda etkilerini göreceğiz. Enflasyonun yükselmesi ister istemez faizlerin yukarıya çıkarılması isteğini doğuracak. Faizler yukarıya çıkarılamazsa da bu kez kurda daha sert hareketler görmeye başlayacağız. Aynı zamanda kırılganlıkların yüksek olması nedeniyle borç verenler daha çok Türkiye’yi sorgular haline gelecek. İşler karışacak, bunu rahatlıkla söyleyebilirim. Faiz indiriminden bahsediyorlardı, bu saatten sonra faizi nasıl indirecekler?
Kur çok ciddi ataklara gebe bu saatten sonra. Diyeceksin ki düşüyor, nasıl olacak bu iş? Bu tür geri çekilmelerin, çok tehlikeli geri çıkışları olur.”
“ARTIK TÜRKİYE KOŞA KOŞA STAGFLASYONA GİDİYOR”
Türkiye’nin ekonomik yönden kırılma noktasında olduğunun altını çizen Çetin Ünsalan, stagflasyona gidildiğini de söyledi. Ünsalan, şu ifadeleri kullandı:
“Şu vurguyu net bir şekilde ortaya koymak lazım; kırılma noktasındayız. Bahsettiğim kırılma; faizden bahsetmiyorum, döviz kurundan bahsetmiyorum, bir ekonominin kırılma noktasındayız. Bugün doğru adımları atsan belki 5-6 içinde geri döndürebileceğin bir fotoğraf içerisinde, geri döndürme ihtimalinin olduğu bir fotoğraf içerisinde, tüketici enflasyonu çarpı iki üretici enflasyonundan bahsediyoruz.
Artık Türkiye koşa koşa stagflasyona gidiyor. Enflasyon artık bizim bir verimiz olarak kalmaya aday hale geldi. Nedir stagflasyon? Hem piyasaların daralması, hem enflasyonun artması, hem işsizliğin yükselmesi gibi aslında enflasyonla mücadeleden çok daha zor bir hal almaya başladı. Eğer bu kafayla gidersek, 3-4 ay sonra enflasyonu ‘evet öyle de bir rakam açıklandı’ gibi konuşabiliriz, iş stagflasyon aşamasına girerse.
İşin faiz cephesine gelirsek, Merkez Bankası’nın işi çok zor. Yüzde 16’yı aşmış bir enflasyon var ve henüz yansımamış yüzde 15 var. Eğer bu fotoğrafın gazına gelerek bir de faiz artırmaya kalkarlarsa, Cumhurbaşkanı’nın istememesine rağmen, bu işin içinden çıkamayız. Tüketiciyi ve reel sektörü olduğu yere gömeriz. Şu şartlar altında, herhangi bir döngüsel farklılık ortaya koymadan düşürmeye kalkarsak imamlarımıza yine. Ya faizden ya dövizden dayak yiyeceğimiz kesinleşti.”
PROGRAMIN TAMAMINI İZLEMEK İÇİN TIKLAYINIZ
