Türkiye’nin Çin Büyükelçiliği ile yaşadığı gerilimi değerlendiren Prof. Dr. Ümit Kocasakal, olaya daha geniş çerçeveden bakarak ABD ve Çin arasındaki çekişmeye dikkat çekti. Kocasakal, “Amerika için Türkiye çok değerli, çünkü ileri karakol oldu yıllarca. Bu ileri karakolu bırakmak istemiyor. Ne yapması lazım? Çin’le Türkiye’nin arasını açması lazım bir şekilde. Mesela Montrö deyip geçmeyin, bunlar hep birbiriyle ilintili” dedi…
Zanka TV’de yayınlanan SorguluYorum programında bu hafta Prof. Dr. Ümit Kocasakal, Ferit Atay’ın sorularını yanıtladı.
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş ve İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’in Doğu Türkistan mesajlarına, Çin’in Ankara Büyükelçiliği’nden gelen yanıt iki ülke arasında gerilim yaratmıştı. Dışişleri Bakanlığı, Çin Büyükelçisi’ni çağırmıştı.
Yaşananları değerlendiren Ümit Kocasakal, ABD’nin rolüne ve amacına dikkat çekerek şunları söyledi:
“Olaylara Ankara’nın gözünden bakın ama gerçek Ankara’dan bakın. Burada konunun özünün kaçırıldığı kanaatindeyim. Dünyada şu anda büyük bir cepheleşme var. Kartlar yeniden dağıtılıyor. Şunu çok iyi biliyoruz ki ciddi anlamda yükselen bir Çin ve ciddi anlamda gerileyen Amerika Birleşik Devletleri ile Atlantik bloğu var. Ama tabi böylesine bir süper güç ‘bizim zamanımız doldu’ diyerek bırakıp gitmez. Burada büyük bir bilek güreşi var.
Peki Türkiye? Türkiye şu anda birçok alanda Atlantik cephesiyle göğüs göğse gelmiş durumda. Türkiye daha farklı bir politika izliyor, Rusya’yla işbirliğine gidiyor. İran’la işbirliğine gidiyor, Çin’le bir takım temasları var. Şimdi Amerika için Türkiye çok değerli, çünkü ileri karakol oldu yıllarca. Bu ileri karakolu bırakmak istemiyor. Ne yapması lazım? Çin’le Türkiye’nin arasını açması lazım bir şekilde. Mesela Montrö deyip geçmeyin, bunlar hep birbiriyle ilintili. Şu an Karadeniz’e kıyısı olan 3-4 tane NATO ülkesi var, yani Rusya çevreleniyor. Ama Rusya’yla birlikte Türkiye de çevreleniyor ve kuşatılıyor. Bakın burnumuzun dibine Dedeağaç’a kadar geldiler. Dolayısıyla Türkiye’nin Rusya’yla da arasını açmak isteyecektir Amerika, İran’la da açmak isteyecektir, Çin’le de arasını açmak isteyecektir. Çin’le arasını açmak adına kullanabilecek en iyi argümanlardan bir tanesi de bu olduğunu daha herkes düşünür. Çünkü sinir uçları. Elbette ki inşalar kendi soydaşlarının bir takım şeylere maruz kalmasından rahatsız olurlar. Bu şimdi kaşınıyor, bunun üzerinden nasıl ayırabiliriz diye operasyon yapılıyor.”
“HERKESİN MESELELERİN ARKA PLANINI GÖRMEYE ÇALIŞMASI LAZIM”
Ferit Atay’ın “Nasıl çıkacağız bu işin içinden?” sorusuna ise Kocasakal’ın yanıtı şöyle oldu:
“Bir kere gerçekçi olalım. 2-3 yıl önce niye böyle bir mesele yoktu da bir anda türedi? Bunun üzerine herkesin düşünmesini öneririm. Bunların tesadüf olduğunu düşünmem ben. Bu, orada gerçekten bir şeyler yaşanıyorsa Türkiye’nin buna sessiz kalması anlamına gelmiyor. Bugün sizin egemen bir devlet olarak, bir başka egemen devletin egemenliğine herhangi bir saldırı oluşturabilecek bir şey yapmanız, ileride size başka şekilde döner. Siz nasıl kendi iç işlerinize karıştırtmıyorsanız, başkasının da içişlerine karışmamanız gerekir. Diplomatik teamüller ve ilişkiler çerçevesinde medya önüne yansıtmadan bunu Çin’le görüşebilirsiniz. Meselenin bir boyutu bu, burada provakatif bir durum var. Ama bir yandan da ben Çin Büyükelçiliği’nin, bir büyükşehir belediye başkanını ve bir siyasi parti genel başkanını bu şekilde etiketleyip de bu şekilde bir şey yapmasını da teamül ve nezakete çok uygun görmem. Şunu demek istiyorum, illa bir tarafta saf tutmanız gerekmiyor. Ben olaya böyle bakıyorum.
Türkiye-Çin ilişkileri, Türkiye-Rusya ilişkileri gibi oldukça değerli ve stratejik. Bunun da bozulması için Amerika ve yandaşları büyük çaba sarf ediyor. Herkesin çok dikkatli, çok soğuk kanlı olması ve meselelerin arka planını görmeye çalışması lazım. Bu gibi şeylerin ne zaman dillendirilmeye başladığını, kim tarafından, hangi amaçla dillendirilmeye başladığını ve bunların arka planını görmek lazım. Yani Çin’den fazla Çincilik de yapmamak lazım. Türkiye’nin ve ulusal çıkarların yanında durmak gerekiyor.”
Gündemin üst sıralarında emekli amirallerin Montrö açıklaması ve sözleşmeden çekilme tartışmaları da yerini koruyor. Peki Montrö sözleşmesinin hukuki yönden hangi kritik detayları var? Hepsi ve daha fazlası Prof. Dr. Ümit Kocasakal’ın çarpıcı açıklamalarıyla programda masaya yatırıldı…
PROGRAMIN TAMAMINI İZLEMEK İÇİN TIKLAYINIZ
