Ramazan ayının temel taşı oruç tutmak. Peki Kur’an’da oruç tutmanın cezası var mı? Oruç bozanlar 61 gün oruç tutmak zorunda mı? Araştırmacı Yazar İhsan Eliaçık, merak edilen soruları yanıtladı ve oruç tutmanın ne anlama geldiğini anlattı…
Zanka TV’de yayınlanan Yaşayan Sorular'da bu hafta, Araştırmacı Yazar İhsan Eliaçık oruç tutmak ve orucu bozmak konularına ilişkin, toplumda merak edilen soruları yanıtladı.
Doğru bilinen yanlışları da anlatan Eliaçık, şu ifadeleri kullandı:
“Kur’an-ı Kerim’de Ramazan 4 ayette geçer. Bunlar; Bakara suresi 183,184,185 ve 187’inci ayetlerdir. Bu 4 ayette oruçtan bahsedilir. 600 küsür sayfalık Kur’an’da sadece 4 ayette, kısaca ve özet olarak geçer. Kur’an’ın Ramazan ayında indirildiği, Ramazan ayında oruç tutulması gerektiği, orucu tutamayanların hastalar ve yolcular olduğu, geçmiş ümmetlere ‘daha önceki çağlarda farz kılındığı gibi size de farz kılındı’ denerek oruçla ilgili bilinmesi gereken ne zaman başlar ne zaman biter, kimler bundan muaftır, oruç tutulduğu zaman ne olur… ‘Umulur ki takvaya ulaşırsınız’ diye ifade edilir ve bunun insanın yetişmesinde, olgunlaşmasında, kamil bir insan haline gelmesinde önemli bir ritüel olduğunu görürüz.
İslam tarihinde namaz üzerine olduğu gibi oruç üzerine de abartılar yapılmıştır. Hatta dinin esası ve direği şekline getirilmiştir. Kur’an-ı Kerim’de orucu bozmanın cezası yoktur. İnsanlar genelde yanlış bir şekilde anlayarak, orucu kasten bozanlar için 61 gün üst üste oruç tutma cezasının öngörüldüğünü zanneder. Bazı mezhep kitaplarında da bunlar geçer, oysa bunun aslı yoktur. Orucu kasten bozan bir kimse, onun yerine tutamadığı günler sayısınca bir gün oruç tutar veya yoksula yardım eder. Orucu kaza etmek, Ramazan’ın geri kalan günlerinde tutma şeklinde söz konusudur. Ramazan’ın dışında orucu kaza etme veya Ramazan’ın içinde orucu bozduğu zaman Ramazan’ın dışında 61 gün peş peşe ceza olarak orucu tutma gibi bir şey söz konusu değildir.
Gayet sadedir, gayet kolaydır. Yemeden içmeden ve cinsel ilişkiden temel olarak maddi olarak ama manevi olarak da yalan söylemekten, insanların kalbini kırmaktan, öfkelenmekten ve insanlara zarar verici her türlü sözlerden ve davranışlardan ellerini, ayaklarını, dilini, belini tutmak suretiyle kişinin kendisini eğitmesi ve yetiştirmesiyle ilgilidir bireysel olarak. Sosyal olarak ise açlık meselesinin her Ramazan tekrar tekrar gündeme geldiğini görürüz. Yeryüzünde açlık devam ettiği için oruç devam etmektedir. Çünkü oruç her defasında bize yeryüzünde açlar olduğunu, mahallemizde karnını doyuramayanlar olduğunu hiç durmadan, bıkmadan hatırlatır. Bu hatırlatmanın sebebi insanın nefsine hakim olmasını öğrenmesi, bir de toplumsal duyarlılık içinde olmasını sağlamaktır.”
İHSAN ELİAÇIK’IN AÇIKLAMALARININ TAMAMINI İZLEMEK İÇİN TIKLAYINIZ
