Her hafta farklı bir meslek deneyen Hürriyet gazetesi ekonomi muhabiri Emre Eser, bu hafta İstanbul sokaklarında çöp topladı. Gördüğü manzara ise acı gerçeklerdi. Çöplerin içeriğinin mahalleden mahalleye değiştiğini belirten Eser, “Taze ve dokunulmamış ekmekler, meyveler, hazır yiyecekler, yeni kıyafetler… Hepsi çöpe atılmıştı. Üstelik her sokakta durum böyleydi. Türkiye’de gıdaların israf edildiğini hepimiz biliyoruz ama çöpe bakınca durumun ne kadar vahim olduğunu gördüm” diye yazdı…
Hürriyet gazetesi ekonomi muhabiri Emre Eser, İşin Peşinde köşesi için Beyoğlu’nun iki farklı semti olan Cihangir ve Hacıahmet mahallelerinde büyük çöp kamyonu ile çöpleri topladı.
Eser, deneyimin sonucunu şöyle kaleme aldı:
“CİHANGİR ÇÖPLERİNDE E-TİCARETİN BELİRGİN İZLERİ”
* Cihangir sokaklarında dolaşırken çöplerin içeriği de ilgimi çekti. Yapı marketlere ait eşyaların kartonları, kahve bardakları, suşi paketleri ve sanal market poşetleri çöpleri doldurmuştu. Cihangir çöplerinde hazır gıda ve e-ticaretin belirgin bir gücü hissediliyordu. Ben her köşede çöp konteynerlarını kamyona yüklerden yanımdan gazetelerde ve ekranlarda görmeye alışkın olduğum yüzler geçiyordu. Bazı denk gelen semt sakinleri ise ayrıştırdıkları çöpleri bizzat kendisi veriyordu.
“İSRAFIN BOYUTU ÇOK BÜYÜK”
* Mesai arkadaşım Sadık Cinek daha yola çıkmadan çöpe atılan şeyleri görünce şaşıracaksın diye uyarmıştı. Gerçekten de öyle oldu. Taze ve dokunulmamış ekmekler, meyveler, hazır yiyecekler, yeni kıyafetler... Hepsi çöpe atılmıştı. Üstelik her sokakta durum böyleydi. Türkiye’de gıdaların israf edildiğini hepimiz biliyoruz ama çöpe bakınca durumun ne kadar vahim olduğunu gördüm. Her konteynerın içinde ve yanında onlarca paketlenmiş ekmek var. Bazı mahallelerde ise çöpün yanına asılmış. Ama onlar da nihayetinde çöpe gidiyor.
“ÇÖPLERDE BAZEN BİR STADYUMA YETECEK KADAR EKMEK BULUYORUZ”
* Görev yerimiz olan iki semt Cihangir ve Hacıahmet gelir düzeyi ve yaşam tarzı bakımından da ayrışıyor. Ancak tek ortak gözlemim iki semtte de çöpe atılan ürünlerin markaları, kaliteleri ve çeşitleri değişse de ekmek ve gıda değişmiyor. Cinek, “Çöplerde bazen bir stadyuma yetecek kadar ekmek buluyoruz. Biz anlam veremiyoruz neden bu kadar israf yapıldığına...” sözleriyle anlatıyor yaşadığı şaşkınlığı.
NE KADAR KAZANIYORLAR?
* Temizlik işçilerinin maaşları ise 3 bin 700 liradan başlıyor. Her belediyede durum farklı. Bazı belediyelerde bu son zamanlarda 5 bin 500 liraya kadar ulaşmış. Ama hep bahsedilen çöp toplayıcılarının 7-8 bin lira maaş aldığı söylentisi öğrendiğim kadarıyla doğru değil. Üstelik haftada 6 gün yapılan iş oldukça ağır bir o kadar da zahmetli.
YASAKLI GÜNLERDE ÇÖP ARTIYOR
* Pandemi döneminde temizlik işçileri için işlerin daha da zorlaştığını söyleyen Sadık Cinek, “Çöpe atılan maddelerden hastalık kapma ihtimalimiz var. Bu hem bizi hem ailemizi korkutuyor. Olabildiğince dikkat etmeye çalışıyoruz” dedi. Cinek, kısıtlamaların olduğu dönemlerde mahallelerde çöp üretimin artığını da aktardı.
“TÜRKİYE’DE HER YIL 18.8 MİLYON TON GIDAYI ÇÖPE ATIYORUZ”
Öte yandan geçtiğimiz günlerde Hürriyet muhabiri Meltem Özgenç’e konuşan Tarım Bakan Yardımcısı Ayşe Ayşin Işıkgece, “Türkiye’de her yıl 18.8 milyon ton gıdayı çöpe atıyoruz. Bu, 625 bin adet çöp kamyonu dolusu gıda demek. Biz gıdanın nasıl korunacağını bile tam bilmiyoruz” demişti.
