Son dakika… Bilim Kurulu toplantısının ardından açıklamalarda bulunan Bakan Koca, yeni normalleşme hakkında bilgiler verdi ve bayram için de uyarılarda bulundu. Uçak ve trenlerde HES Kodu ile ulaşım döneminin başlayacağını açıklayan Koca, bu uygulamanın uçaklara serbest giriş kartı olacağını söyledi. HES Kodu nedir? Nasıl alınır?
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu toplantısının ardından, kameraların karşısına geçti.
"Bayramdan sonrası günler daha özgür olacak." diyen Bakan Koca, "Bayram günleri için veremediğim haberleri sonrası için verebilirim. Tedbirlere uyarsak bayram sonrası farklı olabilir." ifadelerini kullandı.
Bakan Koca’nın açıklamalarından satır başları şöyle:
* Günlük hayatımızdan fedakarlık yapmak suretiyle verdiğiniz bu mücadele pek çok insanın hastalığa karşı bizzat mücadele etme mecburiyetini önlemiştir, önlemeye de devam etmektedir.
* Ev hayattır, ev hastalığa karşı hayat olmaya devam edecektir.
* Hastalıktan hiç kaybımızın olmadığı günlerin geleceğini düşünüyoruz. Umutsuz tek gün bile yaşamadık
* Mücadelenin daha ne kadar süreceğini bilemediğimiz için hayatı yeniden planlıyoruz. Yeniden planlanan hayattan virüse karşı korunma tedbirlerini ilk plana alıyoruz.
* Erken umut, tedbirleri önemsiz kılmasın. Hâlâ sağlık personelimiz eve döndüğünde çocuklarına sarılamıyor. Maske ve mesafe kurallarına uyalım.
BAYRAM UYARISI
* Bayramı çok dikkatli geçirmeliyiz. Bayram günleri için veremediğim haberleri sonrası için verebilirim. Tedbirlere uyarsak bayram sonrası farklı olabilir.
* Bayramdan sonrası günler daha özgür olacak. Ama tedbirlere uyarak yaşayacağız, evimiz yine bizim için en güvenli yer olacak. Kontrollü sosyal hayat olacak.
KONTROLLÜ SOSYAL HAYAT
* Virüsün yayılımına izin vermemek için tedbirlerimizi alacağız. Her yerde kontrollü sosyal hayat kurallarına uyarak ilerleyeceğiz.
* Yeni dönemin pandemi açısından bazı standartlarını belirlemek için Bakanlıklar ile ortak çalışmalar yaptık. Riskli hareketliliğin olduğu kavşak noktalarına, hava alanlarına, organize sanayi bölgelerine test kurduk ve kurmaya devam ediyoruz.
İŞ YERLERİNDE REHBERLER
* 20 Mayıs'tan sonra iş yerlerinin girişinde, o iş yerinde uyulması gereken kuralları gösteren afiş ve çalışma rehberleriyle karşılaşacaksınız.
* İş yerlerinin girişlerindeki asılı afişlerde, mekan durumu, çalışma saati, bir arada bulunabilecek azami insan sayısını göreceksiniz. Detaylı çalışma rehberleri de bulunacak.
* Açılabilecek iş yerleri için Bilim Kurulumuz rehberler hazırlamaktadır. Bir kısmı hazır durumdadır. Sosyal hayatı kolaylaştıracak mobil uygulamadan bahsetmiştim. Kullanıcı sayısı 10 milyonu aşan bu uygulama evden çıktığınızda rehberiniz olacak.
HES KODU
* Mobil uygulamanın bir diğer fonksiyonu da şudur, bireyler risk taşımadığını, hasta veya temaslı olmadığını bu uygulama aracılığıyla gösterebilecek. Uçağa binerken bu uygulama serbest giriş kartı olacak.
* Bu bilgi sosyal hayata katılım söz konusu olduğunda özel bir bilgi değildir. Bu uygulamaya öncelikle şehirler arası uygulamaya geçiyoruz. Alacağınız kodu kullanarak uçak ve tren seyahati yapabileceksiniz.
* Kod sayesinde kimlik numarası gibi veriyi başkasıyla paylaşmak zorunda kalmayacak.
* İlgili seyahat firması tarafından sağlanıp tedbir alınacak. Sonradan bir yolcuya virüs tespit edilirse yolculuk esnasında temas ettiği kişilerin takibi yapılacaktır. Hayat Eve Sığar mobil uygulamasından HES kodu alınabilecek.
* Tüm yolcuların en üst düzeyde güvenliği sağlanmaya çalışacak. HES kodları kişiye özel tekil kodlardan oluşacak. TC kimlik numarası gibi sabit olmayacak. Her paylaşımında farklı bir HES kodu oluşturulabilecek.
* Önümüzdeki günlerde mobil uygulama ve HES kodunun yaygın uygulanması hayatımızı kolaylaştıracak.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, açıklamalarının ardından basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
VİRÜSÜN YAYILMA HIZI
Corona virüsünün yayılma hızıyla ilgili bilgi veren Bakan Koca şunları söyledi:
“Yer yer halk sağlığı hekimlerimiz arasında da tartışılagelen ama bu anlamda da önemli olduğu ifade edilen daha çok burada önemli olan hastalığın yayılım hızını gösteren bir katsayı.
Bu kabaca R değeri olarak. R 0 değeri, RT değeri var. Burada kabaca R değeri olarak söylediğimizde geçen bir oran vermiştim. Bugüne kadar ortalaması olan R değeriydi. Bugün itibarıyla R 0 veya R değeri 0,72 olduğunu söyleyebilirim.
Her geçen gün oranın düştüğünü, giderek bulaşıcılık hızının azaldığını, sayıların düşmeye devam ettiğini gösteren bir oran.”
MASKEYLE SINAV TARTIŞMALARI
Öğrencilerin sınav anında maske takmasının oluşturabileceği risklerine dair tartışmalar, bir süredir devam ediyor. Bakan Koca’nın YSK ve LGS gibi merkezi sınavların nasıl olacağını ilişkin soruya verdiği yanıt şöyle:
“Öğrencilerimizle ilgili Bilim Kurulu’nda birkaç defa görüşüldü. Bugün de görüşüldü. Bu konuyla ilgili rehber yayınlanmış olacak. Bütün öğrencilerimizin maskeyle sırasına oturması istenecek.
Yani herkesin maskesiyle imtihana gireceği sıraya oturması sağlanacak. Mesafe korunabiliyor ise o durumda maskesini çıkarmasını Bilim Kurulu öneriyor. Özellikle maskeli olacak fakat imtihan anında maskenin devam etmesi gerekmiyor, maske çıkarılabilir.”
Bakan Koca’ya gelen diğer sorular ve yanıtlarından öne çıkanlar şöyle:
GÜNLÜK TESTLERDEKİ ARTIŞ VE AZALIŞ
* Testle ilgili bildiğiniz gibi Bilim Kurulu’nun kimlere test yapılabilirliğinin algoritması vardı. Bu süreçte ayrıca OSB benzeri yerlerde test sayılarını giderek arttırıyoruz. Yakın zamanda bahsettiğim şekliyle havaalanlarında yurt dışından gelen yolcuların test yapılması şeklinde bir çalışmamız var, gümrük ve sınır kapıları dahil olmak üzere.
* Önümüzdeki dönem bu testleri belli bölgelerde herkese yapılması şeklinde bir algoritmaya dönmüş oluyor. Toplumun hem PCR değeri hem antikor çalışmasıyla TÜİK ve halk sağlığımız arasında görüşmeler yapılarak bir noktaya gelmiş oldu.
* Orada da biz toplumdaki yaygınlığını görmüş olacağız. Antikor anlamında değil şu an OSB’lerde 50 bine yakın kişiyi taradık. Bu test içinde pozitif çıkma oranı binde 3,5. Çok düşük olduğunu söylemek istiyorum.
* Ama esas ne kadarı geçirmiş durumda onu bilmiyoruz. Onu da belirttiğimiz çalışmayla daha net söyleyebiliyor olacağız.
65 YAŞ VE ÜZERİNE İZİN MÜJDESİ
* 65 yaş üzeri büyüklerimiz bu dönemde çok büyük fedakârlık gösterdiler. Bu dönemde en çok uyum ve hassasiyet gösteren büyüklerimiz oldu. Gençlerimiz de oldu.
* 83 milyon bu dönemde hassasiyet noktasında olması gerekeni yaptığı kanaatindeyim. 65 yaş üzeri büyüklerimizle ilgili sayın Cumhurbaşkanımızla da görüştüm. 65 yaş üzeri büyüklerimize küçük bir müjdemiz olacak.
* Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatlarıyla Bilim Kurulu’nda görüşmüş olduk. 65 yaş üzeri büyüklerimiz eğer memleketlerine gitme noktasında sabit bir yere gittiğinden emin ise, sağlık durumları aile hekimleri açısından bir sorunları yoksa ilgili Kaymakamlıktan yanlarında zorunlu gerektiğinde bir veya iki kişi olmak suretiyle 1 aylık bir zaman zarfında dönmemek üzere bir izin durumu yarından itibaren söz konusu olacak.
* Bunu söylemek istiyorum. Bununla ilgili duyuru ayrıca İçişleri Bakanlığımız tarafından yapılmış olur. Bu hareketliliği sağlayan bir unsura dönmemeli.
* Gidildiği yerin sabit olması aile hekimliği tarafından takip edilmesi ve gittiği yerde evden dışarı çıkmayacaklarından emin olmalıyız. Bu hareketliliğin yoğun olmamasını önemsiyoruz. Daha kontrollü ve uygun mekan söz konusu ise buraya geçişi sağlamak için şartları sağlamış olacağız.
CORONA VE TURİZM
Turizm açısından Rusya gibi koronavirüs görülme oranı yüksek olan ülkelerden gelen kişiler için de HES gibi bir uygulama kullanılabilir mi sorusuna Bakan Koca’dan gelen yanıt ise şöyle:
“Bu konu tartışılıyor. Turizmle ilgili Turizm Bakanımızla da görüşüyoruz sık sık. Burada geçişi, sezonu kontrollü yapmak istiyoruz. Haziran için daha önceki dönemlere göre turist sayısının yüzde 20’yi geçebileceğini düşünmüyoruz.
Riskli ülkelerden gelişlerle ilgili zamana yayılarak o bölgedeki salgını da değerlendirerek dinamik süreç içerisinde planlanıyor olacak. Ülkedeki salgın durumu göz önüne alınarak planlanmış olacak.
Gelenlerin hem testleri yapılıyor olacak hem bulundukları ortamda hangi kurallara uyulması gerekiyorsa bunlara çalışıldı. Bu çerçevede de devamında hasta gelen turiste nasıl davranılması gerektiği, hangi hastanede tedavi edilmesi gerektiği gibi bütün detayların çalışıldığını bilelim.”
